Mga Banga ng Maitum

Kapag namatayan, naging kagawian na na maglagay ng lapida bilang pananda ng ipinag-libingan. Madalas ay mayroong dedikasyon sa lapida galing sa mga namatayan, nakikita sa maiikling dedikasyon ang ilang aspeto ng buhay ng namatay. Sa ilang mas mahal na lapida, mayroon ren imahe ng taong lumipas na nakau-ukit sa bato o marmol. Sa ganito ay nagiging "personalized" ang lapida.

Kahit ang ating mga ninuno ay mayroong kagawian na hawig sa paglalagay ng lapida. Sa yungib ng Ayub, sa Pinol, Maitum, Saranggani Province, ay nahanap ang mga banga na terakota na may disenyo na tila hawig sa parte ng tao.  Ito ay nanggaling sa Edad ng Metal, mula 5 BC - 225 AD.

Mga banga ng Maitum na hawig sa tao

Detalye ng mga mukha sa takip ng bunga

Ang ilan sa mga banga ay ginamitan ng pulang pintura sa mukha at itim sa buhok, at ang iba naman ay mga butas sa tuktok ng ulo. Iniisip na maaaring nilagyan ng mga damo ang mga butas na ito para magrepresenta sa buhok.

Natatangi ang mga mukha sa bawat banga ng Maitum, walang magkakamukha at iba-iba ang expresyon sa kanilang mga mukha - mayroong tila masaya, seryoso, malungkot, matanda, bata at kung ano-ano pa. 

Ang ilan naman ay mga mga hikaw, habang ang iba ay may mga ngipin. Para sa katawan, mayroong ibang may kamay, paa, at pusod. Pinapakita ren ang ari ng lalake o babae, depende sa kasarian ng namatay.

Tunay na kahanga-hanga ang mga bangang ito na nahanap sa Maguindanao. Ang paglilibing at paglalagay ng buto sa mga terakota na banga ay laganap sa buong Timog-Silangang Asia, ngunit sa Pilipinas lamang nakadiskubre ng mga banga na katulad ng sa Maitum. 

---

Mga larawan:

[1] http://i71.photobucket.com/albums/i150/jbersales/MaitumCotabatoanthropomorphicjars.jpg
[2] Sariling kuha.
[3] Sariling kuha.
[4] Sariling kuha.